Hamiyet Kaç Yaşında? Küresel ve Yerel Bakışların Kesişim Noktasında Bir Soru
Kimi sorular vardır, ilk duyduğunuzda basit görünür; ama içinde toplumsal, kültürel ve hatta felsefi katmanlar gizlidir. “Hamiyet kaç yaşında?” işte o sorulardan biri. Bu yazıda bir isimden, bir yaş sayısından çok daha fazlasını konuşacağız: “yaş” kavramının kültürlere, topluma, kimliğe ve hatta zamana göre nasıl değiştiğini. Hem dünyanın dört bir yanından bakacağız, hem de yerel bir sıcaklıkla meseleyi kendi penceremizden ele alacağız.
—
Küresel Perspektiften “Yaş”: Sadece Bir Sayı mı?
Dünyanın farklı bölgelerinde “yaş”ın anlamı aynı değildir. Batı toplumlarında yaş çoğu zaman biyolojik ilerleyişin göstergesi olarak değerlendirilir; bir takvim kaydı, bir doğum günü pastası. Ancak Asya kültürlerinde —örneğin Güney Kore’de— yaş, sosyal statü ve saygı hiyerarşisiyle iç içedir. Orada yaş, konuşma biçimini, hitap şeklini, hatta yemek masasında kimin önce başlayacağını belirler.
Peki “Hamiyet kaç yaşında?” sorusu küresel bir bağlamda neye dönüşür?
Belki de “Hamiyet hangi yaşam evresinde?” ya da “Hamiyet zamanla nasıl değişti?” sorularının modern versiyonudur. Çünkü global dünyada yaş, artık sabit bir sayı değil; kendini tanımlama biçimidir. 25 yaşındaki biri emeklilik planı yaparken, 60 yaşındaki biri start-up kurabiliyor. Hamiyet, nerede yaşadığına göre değil, nasıl yaşadığına göre yaşını taşıyor olabilir.
—
Yerel Perspektif: Türk Kültüründe Yaşın Hikmeti
Türk toplumunda “yaş” sadece zaman ölçüsü değil, saygı ve tecrübenin sembolüdür. Küçüğe sevgi, büyüğe hürmet kültürümüzün temel taşlarından biridir. Bu yüzden “Hamiyet kaç yaşında?” sorusu, sadece merak değil, saygı ölçüsüdür.
Bir kahve sohbetinde “Hamiyet abla” deriz, çünkü yaşın yanında sevgi yükleriz. Anadolu’nun birçok yerinde insanlar “yaşını göstermiyor” derken aslında “hayata dolu dolu karışmış” anlamını taşır. Burada yaş, kronolojik değil, yaşanmışlıkla ölçülür.
Bu nedenle yerel perspektifte Hamiyet’in yaşı bir rakam değil, bir hikâyedir. Kaç yaşında olduğu değil, kaç kahkaha biriktirdiği, kaç anıya tanıklık ettiği önemlidir. Türkiye’de yaş, “deneyimle sayılan bir yolculuk”tur.
—
Kültürler Arası Bir Karşılaştırma: Yaşın Evrensel Çelişkisi
Dünya genelinde yaş kavramı iki uçta salınır:
Batı’da gençlik ideali öne çıkar; dinamizm, yenilik ve üretkenlik, genç olmanın sembolüdür.
Doğu’da bilgelik ideali yaşlılıkla ilişkilidir; olgunluk, tecrübe ve sabır, yaş almanın ödülüdür.
Hamiyet ismi bu iki dünyanın kesişiminde duruyor gibidir. Çünkü Hamiyet, Türk kültüründe değer, sadakat, vefa gibi anlamlar taşır. Yani “Hamiyet kaç yaşında?” dediğimizde aslında “Hamiyet hâlâ o değerleri taşıyor mu?” diye de sormuş oluyoruz. Bu, yaşın ötesinde bir sorudur: Zamanla değişen dünya, değerleri nasıl yaşlandırıyor — ya da genç tutuyor?
—
Zamanın Dönüştürdüğü Kadınlık ve Hamiyet’in Sembolü
Kadınların yaş algısı da kültürden kültüre farklılaşır.
Batı’da “40 yaşında yeniden başlayan kadın” anlatıları güçlenirken, yerel kültürümüzde hâlâ “evlenme yaşı”, “annelik yaşı”, “kariyer yaşı” gibi toplumsal ölçülerle yaş sınırlanabiliyor.
Hamiyet bu sınırların ortasında durur.
O belki 20’lerinde hayallerinin peşinde, belki 50’sinde kendini yeniden tanımlıyor. Belki de 70’inde hâlâ öğrenmenin tadını çıkarıyor. Hamiyet’in yaşı, kadın olmanın değişen tanımıyla birlikte yeniden yazılıyor. Bu nedenle sorunun cevabı tek değil, çok katmanlıdır: Hamiyet kaç yaşında?
Cevap: Zamanla barışık, toplumla tartışmalı, kendiyle güçlü bir yaşta.
—
Hamiyet’in Yaşı: Evrensel Bir Sorudan Yerel Bir Sohbete
Küresel ölçekte yaş, bir çeşit kimlik haritasıdır; nerede durduğumuzu, hangi dönemin değerleriyle yoğrulduğumuzu gösterir.
Yerel düzlemde ise yaş, insan ilişkilerinin sıcak ölçüsüdür; hürmet, paylaşım, hayat görgüsü…
İşte bu yüzden “Hamiyet kaç yaşında?” sorusu hem dünyaya hem kalbimize aittir.
Belki Hamiyet 30’dur ama 100 yıllık bilgelik taşır. Belki 70’tir ama hâlâ 25 yaşın merakını taşır.
Yaş, kimin baktığına göre değişir — ve belki de güzelliği tam olarak buradadır.
—
Peki senin gözünde “yaş” neyi ifade ediyor?
Sence Hamiyet’in yaşı mı önemli, yoksa onun yaşama biçimi mi?
Yorumlarda kendi “yaş algını” paylaş, çünkü belki de Hamiyet’in yaşı hepimizin içindeki zamansız yanını anlatıyor.